Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) datalarına nazaran, makine imalat endüstrisinin ihracatı, bu yılın ocak-haziran periyodunda özgür bölgeler dahil edildiğinde 14,1 milyar dolara ulaştı.
Söz konusu periyotta dalın kilogram başına düşen ihracat ünite fiyatları 7,2 dolara yükselirken, en yüksek dış satım yaklaşık 2 milyar dolarla Almanya’ya yapıldı. Rusya’ya ihracat 1,4 milyar dolara yaklaştı.
Türkiye’nin en büyük 10 pazarı ortasında sadece Fransa’ya ihracatta düşüş yaşandı.
Sektörün haziran ihracatında, Kurban Bayramı tatiline karşın geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 2,7 artış görüldü.
“AVRUPA’DA MAKİNE YATIRIMLARINDAKİ BÜYÜME DERTLERE KARŞIN DEVAM EDECEK”
Makine İhracatçıları Birliği Lideri Kutlu Karavelioğlu, ihracat sayıları ve kesimdeki gelişmelere ait yaptığı açıklamada, birinci yarıda en büyük 10 pazar ortasında yalnızca Fransa’da düşüş yaşandığını, Almanya’nın hissesinin yüzde 14’e, Rusya’nın ise yüzde 10’a yaklaştığını bildirdi.
Karavelioğlu, para siyasetlerindeki sıkılaşmanın tesiriyle global ölçekte sakin geçen yılın birinci yarısında endüstriyel talebin yavaşladığını tabir ederek, Türkiye’nin toplam makine ihracatının yüzde 60’ını gerçekleştirdiği Avrupa’da makine teçhizat yatırımlarındaki büyümenin bütün sorunlara karşın yüzde 2,5 düzeyinde olmasını beklediklerini kaydetti.
Küresel arz kapasitesinin altında kalan talep nedeniyle siparişlerin düştüğünü, bu durumun karların azalmasına, azalan karlılığın da yeni yatırımlar açısından isteksizliğe dönüştüğünü aktaran Karavelioğlu, bu periyotta firmaların sırada bekleyen siparişlere ağırlaştığını bildirdi.
Karavelioğlu, gelişmiş ülkelerde mevcut yatırım bütçelerinin AR-GE tarafına kaydığını, yeni devirde verimlilik ve kalite artışını merkeze alan yatırımların öne çıktığını, uzun mühlet devam edecek bu yatırım trendinin ihraç eserlerinin niteliğini ve teknoloji sınıfını da etkileyeceğini belirterek, yeşil dönüşüm, dijitalleşme ve otomasyona yönelik yatırımların makine ve teçhizat talebine olumlu tesir edeceğini söyledi.
“İHRACAT VE YATIRIMLAR DAHA UYGUN MALİYETERLE FİNANSE EDİLMELİ”
Kutlu Karavelioğlu, ihracatçı işletmeler için yeni iş almanın zorlaştığı bu periyotta, AB’de yasama süreci devam eden Kurumsal Sürdürülebilirlik İtina Yükümlülüğü’nün ikinci bir filtreleme daha getireceğine işaret ederek, “Ciro olarak yasa kapsamına girdikleri takdirde yaptırımlar ve kontrol sistemi açısından kurallara uymayan şirketleri büyük cezaların beklediği bu devirde Avrupalı şirketler paha zinciri ortaklarının gelişip yetkinleşmesini izlemek konusunda çok titiz davranacaktır.” dedi.
Mali sıkılaşmanın finansmana erişime tesirlerine değinen Karavelioğlu, makine fiyatlarının arttığı bu periyotta borçlanma gereksinimi ve üretim maliyetlerinin yükselmesinin satışları olumsuz etkilediğini söz etti.
Karavelioğlu, yatırım mallarının itimat ve müşteri finansmanıyla satıldığını, ödemelerin taksitlerle vakte yayıldığını belirterek, şöyle devam etti:
“Bu sebeple makine imalatçılarının hem kendilerinin düşük faizlerle borçlanabilmeleri hem de müşterileri için orta ve uzun vadeli kredi bulabilmeleri rekabetçiliğin ana ögesidir. Rakiplerimizin bu hususta bizden daha avantajlı olduklarını, başta ülkemiz olmak üzere çetin rekabete girdiğimiz bütün büyük makine pazarlarında görüyoruz.
Son 1,5 yılda, bir yandan Türkiye’de yerli katma kıymet oranı en yüksek, yani masraflarının birçoklarını TL ile yapan sınai dal olarak yatay kurdan herkesten fazla etkilendik, öbür yandan resesyon beklentisiyle fiyatlarını baskılayan rakiplerimizle sonlu finansman imkanları içinde baş etmeye çalıştık.
Netice prestijiyle bu ağır yükü taşıyabilecek güce ulaştığımız görülmüş olmakla birlikte TCMB, Eximbank ve kamu bankalarının rasyonel siyasetlere dönüş unsurlarıyla zıt düşmeyecek biçimde, ihracat ve yatırımları daha uygun maliyetlerle finanse etmesi gerektiğine inanıyoruz.”
“İTHALATTAKİ ARTIŞ YERLİ İMALATÇIMIZI KORUYAMADIĞIMIZI GÖSTERİYORİYOR”
MAİB Lideri Karavelioğlu, ihracat yapmanın zorlaştığı bu periyotta dış ticaret açığının ana kaynağı olan ithalat furyası konusuna da eğilmek gerektiğini vurgulayarak, TL’deki pahalanmanın ithalat konusunda yarattığı cazibe sonucu son 12 ayda 42 milyar dolarlık da makine ithal edildiğini söyledi.
Makine ithalatının bu yılın birinci 5 ayında yüzde 28,6 artarak 18,5 milyar dolara ulaştığını bildiren Karavelioğlu, “Sene sonunda 45 milyar dolara ulaşacak bir ithalat büyüklüğünün ve 15 milyar dolara yakın bir ticaret açığının sinyallerini görüyoruz. Bu açığın kıymetli bir kısmının Uzak Doğu mallarına karşı veriliyor olması, yerli imalatçımızı, önlemlerini giderek sıkılaştıran Batılı rakiplerimiz kadar koruyamadığımızı da gösteriyor.” diye konuştu.
“İLAVE GÜMRÜK VERGİLERİNİN SIFIRLANMASI ZAFİYET OLUŞTURUYOR”
Kutlu Karavelioğlu, Yatırım Teşvik Sistemi ile sağlanan avantajların, bilhassa doğudan gelen dampingli ve düşük teknolojili malların ithalatını kolaylaştırdığını belirterek, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Geçen yıl yatırım teşvik evrakları kapsamında ithalatı teşvik edilen makinelerin fiyatı 19 milyar dolar civarındaydı. 360 milyar TL meblağında 5 bin 400 yatırım teşvik evrakının verildiği bu yılın birinci 4 ayında ise yatırımların yüzde 65’ini yapacak olan genel imalat endüstrisinin makine gereksinimlerinde yerli makinelerin hissesinin yüzde 40’ı fakat bulduğu görülüyor.
Oysa madencilik yatırımlarında yerlilik oranı yüzde 72, tarımda yüzde 97, teknolojisi en yüksek kollardan olan güç yatırımlarında ise yüzde 89 civarında.
Yatırım Teşvik Mevzuatı’nın yerli makine imalatçımızı haksız rekabete karşı korumak üzere ihdas edilen ek gümrük vergilerini sıfırlamasının çok kıymetli bir zafiyet oluşturduğunun altını tekrar çizmek gereği duyuyoruz.
Rasyonel olmanın; ithalat sistemlerindeki bütün art kapıları süratle kapatmayı ve kamunun tüm planlarında stratejik kesim olarak ilan edilmiş makine imalatını rakiplerimizden geri kalmayacak bir kararlılıkla muhafazayı gerektirdiğini düşünüyoruz.”
