Çin ve Filipinler’in kıyı güvenlik takımları, İkinci Thomas Shoal olarak bilinen ihtilaflı alanlar ortasındaki resifin yakınında karşı karşıya geldi.
Çin kıyı güvenlik botları, Filipinler’in resifteki askerlerine besin, su ve yakıt taşıyan iki botundan birinin yanaşmasına müsaade vermedi ve tazyikli su kullandı.
Filipinler Silahlı Kuvvetlerinden yapılan açıklamada, Çin gemisinin hareketlerinin, “botta bulunan şahısların güvenliğini göz gerisi ettiği” bildirildi.
Bu aksiyonla Çin’in memleketler arası hukuku ihlal ettiği savunulan açıklamada, olayda yaralanan olup olmadığına dair ayrıntıya yer verilmedi.
Açıklamada, Çin’in aksiyonları “abartılı ve rahatsız edici” olarak nitelendirilerek, bölgede “sorumluluk sahibi” aksiyonlarda bulunması daveti yapıldı.
ÜÇ ÜLKEDEN TAKVİYE AÇIKLAMASI
ABD Dışişleri Bakanlığı, Filipinler’e takviye açıklaması yaptı. Çin’in bu hareketlerinin bölgesel barış ve istikrara “doğrudan tehdit” olduğu kaydedilen açıklamada, “Tazyikli su fırlatan ve inançsız engelleme hareketleri sergileyen Çin gemileri, Filipinler’in açık denizlerde yasal seyrüsefer özgürlüğüne müdahale etti ve Filipinler gemilerinin ve mürettebatının güvenliğini tehlikeye attı.” sözlerine yer verildi.
Avustralya ve Japonya da Filipinler’e takviye açıklaması yaptı.
GÜNEY ÇİN DENİZİ ANLAŞMAZLIĞI
Güney Çin Denizi, kıyıdaş ülkelerin İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde bağımsızlıklarını kazanmasından bu yana egemenlik ihtilaflarına mevzu oluyor.
Çin, birinci defa 1947’de yayımladığı haritayla Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’inde egemenlik savında bulunuyor. Filipinler, Vietnam, Brunei ve Malezya üzere kıyı komşusu ülkeler de bölgede hak sav ediyor.
Çin’in bölgedeki ihtilaflı adalarda askeri üsler inşa etmesi ve sivil gemi filolarını uzun vadeli bulundurmasına bölge ülkelerinin yanı sıra ABD de karşı çıkıyor.
ABD’nin de son devirde Çin’in artan varlığına karşı bölgede “Seyrüsefer Serbestisi Operasyonları (FONP)” ismini verdiği askeri devriye ve seyir faaliyetlerini artırdığı gözleniyor.