İş Kanunu’na nazaran belgisiz müddetli iş kontratlarının feshinden evvel karşı tarafa bildirim zaruriliği bulunuyor. Bildirimi, iş akdini fesheden tarafın yapması gerekir. Mühleti muhakkak olan mukavelelerde evvelden bildirimde bulunulması gerekmez.
Kanuna nazaran bildirim (ihbar) mühletleri, çalışanın o işyerindeki çalışma mühletine nazaran belirlenir. İşyerindeki çalışma mühleti 6 aydan az sürmüş çalışanın bildirimi 2 hafta evvelce yapılmalıdır. İşi 6 aydan 1.5 yıla kadar sürmüş personel için 4 hafta; 1.5 yıldan 3 yıla kadar sürmüş personel için 6 hafta; 3 yıldan fazla sürmüş personel için de 8 hafta evvel bildirim yapılması zaruridir. Kanun ile belirlenmiş bu mühletler ferdi yahut toplu iş kontratıyla uzatılabilir lakin azaltılamaz.
BİLDİRİM YAPMAYAN TARAF TAZMİNAT ÖDER
Kanuna nazaran bildirimde bulunması gerektiği halde yükümlülüğünü yerine getirmeyen taraf, bildirim mühletine karşılık gelen fiyat meblağında ihbar tazminatı ödemek zorundadır. Bildirim müddetine uyulması halinde tazminat ödeme yükümlülüğü ortaya çıkmaz. Çalışanlar ihbar tazminatı ödemek zorunda kalmamak için bildirim müddetlerine dikkat etmelidir.
EMEKLİLİK MÜNASEBETİ İLE İŞTEN AYRILANA İHBAR TAZMİNATI ÖDENİR Mİ?
İş Kanunu uyarınca kimi durumlarda iş akdini feshederken evvelden karşı tarafa bildirimde bulunma zaruriliği bulunmamaktadır. Deneme mühleti içinde işten ayrılanlar, bayan çalışanlar resmi nikâh kıydıktan sonraki bir yıl içinde evlilik gerekçesiyle işten çıkarken, askerlik nedeniyle işten ayrılırken, ya da emeklilik gerekçesiyle işten ayrılırken emekçinin evvelce bildirimde bulunması gerekmez.
Bu sebeplerle işten ayrılan emekçi için patronun ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü de kelam konusu olmaz.
HAKLI NEDENLE FESİH YAPAN EMEKÇİ İHBAR TAZMİNATI ALABİLİR Mİ?
İşveren haklı sebeple iş akdini feshederken ihbar müddetine uymak yahut ihbar tazminatı ödemek zorunda değil. Personelin de haklı fesih yaparken ihbar müddetine uyma yükümlülüğü bulunmuyor.
Haklı fesih yapan emekçi kıdem tazminatına hak kazanır lakin ihbar tazminatı alamaz.
İHBAR TAZMİNATI NASIL HESAPLANIR?
İhbar tazminatının hesabında, olağan fiyata ek olarak personele sağlanmış para yahut para ile ölçülmesi mümkün olan menfaatler de göz önünde bulundurulur. Yemek, ulaşım, yakacak üzere tertipli ödemelerin de ihbar tazminatına dahil edilmesi gerekir.
Brüt ihbar tazminatından gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapıldıktan sonra net meblağ ödenir. İhbar tazminatından toplumsal güvenlik primi kesilmez.
