İstanbul Ticaret Odası tarafından yayımlanan “İstanbul Ticaret Odası’nın Birinci İştiraki, Tophane Ambarlar İdaresi” Tophane antrepolarında tesis edilen Tophane Ambarları Yönetiminin tarihine ışık tutuyor.
Bir vakitler bugün Galataport’un bulunduğu yer, ithalat ve ihracat eserlerinin depolandığı antrepolardı. Tekrar bir vakitler Türkiye’nin dünyaya açılan kapısı, dış ticaretin merkezi İstanbul’da antrepo yetersizliği had safhaya çıkmıştı. İş dünyası çıkmazdaydı, deva istiyordu.
Sorun günlerce İstanbul Ticaret ve Sanayi Odası [İTSO/İTO] Meclisinde tartışıldı. Tophane’deki atıl depoların işletilmesi düşünüldü. Nihayet bu depolar Ticaret Bakanı Rahmi Beyefendi ile Seyrüsefain Yönetimi Genel Müdürü ve İTO üyesi Sadullah Bey’in çabalarıyla Oda’ya tahsis edildi.
Böylece İTO, Ocak 1927’de Tophane Antrepolarının idaresini, birinci iştiraki Tophane Ambarları İdaresi’ni kurarak üstlendi. Bu sayede kriz bitti. İstanbul Ticaret Odası meclis üyelerinden oluşan Yönetim Konseyi ile başarılı bir halde yönetildi, kirasını ödemenin yanı sıra kâr dahi etti. Lakin bu muvaffakiyet kıssası uzun sürmedi. Depolar, Ford’un İstanbul’da Rusya’ya hitap eden araba montaj fabrikası kurması için bu şirkete verildi.
İTO büyük bir fedakarlıkta bulunmuştu. Ne var ki Ford dilek ettiği pazarı bulamayınca, bir müddet sonra montaj fabrikasını terk edecekti. İstanbul Ticaret Odası’nın Tophane antrepolarında tesis ettiği Tophane Ambarları Yönetimi, odanın birinci resmi iştiraki olarak gurur kaynağı oldu. Bu tesis kısa müddet sonra Ford fabrikasına tahsis edilmeseydi şu günlerde 100’üncü yılı kutlanacak değerli bir iştirak olacaktı.
Doç. Dr. Şefik Memiş tarafından hazırlanan kitapta kısa süren lakin büyük bir muvaffakiyet kıssasına dönüşen Tophane Ambarlar İdaresi’nin tarihi detaylarıyla yer alıyor.
