-
Haber7
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğindeki AK Parti iktidarı dünya çapında bir vizyon ortaya koyarken CHP’li eski RTÜK üyesi Faruk Bildirici, muhalif medyanın kendi izleyicisinin vizyonunu daralttığını ve dünya haberlerine yer vermeyerek körleştirdiğini tabir etti.
MUHALİF MEDYAYA TENKİT YAĞMURU: BİZİ KÖRLEŞTİRİYOR
Kendi internet sitesinde “Muhalif TV’lerin haber bültenleri dünyaya kapalı” başlıklı bir yazı kaleme alan Faruk Bildirici, muhalif TV kanallarını tenkit yağmuruna tuttu.
Muhalif izleyiciyi iç siyasete hapsedildiğini yazan Bildirici, “Bizi körleştiriyorlar, vizyonumuzu daraltıyorlar” biçiminde reaksiyon gösterdi.
3 GÜNLÜK MÜŞAHEDESİNİ AKTARDI
“Muhalif televizyon kanallarının ana haber bültenlerinde dış haberlerin yok denecek kadar az olması dikkatimi çekiyordu. Emin olmak için hafta içinde rastgele seçtiğim üç akşam ekran başına oturdum; muhalif televizyon kanallarının ana haber bültenlerini izledim.” tabirinde bulunan Bildirici, Flash Haber, FOX TV, Halk TV, KRT, Sözcü, Tele 1, TV 5 ve internetten yayın yapan Artı TV ile ilgili 3 günlük müşahedesini yazdı.
Muhalif medyayı irdeleyen Bildirici, yaptığı müşahedelerini şu halde aktardı:
FOX TV dışındakiler haber kanalı oldukları için gün uzunluğu haber veriyorlar; ana haber mühletleri de bir ila iki saat ortasında değişiyor. Artı TV, Halk TV, Tele 1 ve KRT TV’de ana haber bültenleri her gün saat 18.00’de başlayıp 20.00 sıralarında bitiyor. FOX TV bir saat sürüyor, Sözcü TV ve TV 5’te ise haberler 19.00’da başlayıp iki saat kadar sürüyor. Flash TV’de ise haberler üç saate kadar uzuyor. İzlediğim üç gün boyunca bu kanallarda yayımlanan dış haberler şöyleydi:
1. gün
5 Haziran Pazartesi günü FOX TV, Flash TV ve KRT TV’nin bültenlerinde hiç dış haber yoktu. Sözcü TV’deki bir saatlik bültende dış dünyadan yalnızca “ABD’li bayan yapay zeka ile oluşturduğu Türk erkeği ile evlendi” diye kısa bir haber verildi.
TV 5’te haber bülteninin sonunda yalnızca ABD ile Çin ortasında Pasifik’te yaşanan gerginlik kısaca haber yapıldı. Tele 1, bültenin son iki dakikasında Kırgızistan’da Cumhurbaşkanına yönelik darbe teşebbüsü ve Polonya’da yüzbinlerin katıldığı protesto hareketini özetleyip geçti. Halk TV’de de son üç dakika içinde Kırgızistan’da darbe teşebbüsü, Polonya’daki protesto yürüyüşü ve Afganistan’da 80 kız öğrencinin zehirlenmesi kısaca aktarıldı.
Dış haberleri detaylı olarak veren tek muhalif TV kanalı Artı TV’ydi. Bu kanalda İran’ın Riyad büyükelçiliğinin açılması, Haiti’de sel felaketi, Pasifik’te Çin gemilerinin ABD gemilerine tehlikeli hareketleri, Polonya’da yüz binlerin katıldığı protesto aksiyonu ve Yunanistan’da seçim kampanyası haberleri yayımlandı.
Türkiye’deki muhalif kanallar ilgi göstermese de aslında o gün dünya medyasının gündeminde Hindistan’da 288 kişinin ömrünü yitirdiği tren kazası da vardı.
2. gün
7 Haziran Çarşamba günü KRT TV’de öteki ülkelerden hiç haber yoktu. FOX TV ve Halk TV yalnızca Fransa’daki emeklilik yaşıyla ilgili protesto hareketlerini haber yaptı. TV 5, Fransa’daki aksiyonun yanı sıra Ukrayna’da bir barajın vurulmasını aktardı. Tele 1, Fransa ve Ukrayna’ya ilaveten Kanada’daki orman yangınlarını haberleştirdi.
Flash Haber, yalnızca Türk askerinin Kosova’da nasıl karşılandığını, Sözcü TV ise Fransız futbolcu Benzema’nın S. Arabistan’a gidişini yayımladı.
Yine en çok dış haber yayımlayan kanal, Artı TV’ydi. Ukrayna’da barajın vurulması, İran’ın yeni füze tanıtımı, Papa’nın hastaneye kaldırılması, uzay çöplüğüne karşı ahşap uydu projesi, İngiltere’de zayıflama iğnesine onay hazırlığı haberlerini yayımladılar.
3. gün
8 Haziran Perşembe günü TV 5 yalnızca İsrail askerlerinin Ramallah’taki saldırısını, FOX TV ve Flash Haber ise yalnızca Kanada’daki orman yangınının NewYork’u dumana boğmasını haber yaptı. KRT’de dünyadan haber yoktu.
Halk TV ve Tele1’de dış haber yeniden bültenin sonundaydı lakin sayıca daha fazlaydı. Tele 1, Kanada’daki orman yangının yanı sıra Ukrayna’daki barajın yıkılması ve Meksika’daki sarsıntı yardımı skandalını, İngiltere’nin göçmen fonundan Türkiye’ye 3 milyon sterlin verilmesini haberleştirdi. Halk TV ise bu haberlere ilaveten IŞID’in kaçırdığı altı Ezidi bayanın kurtarılması ve Picasso’nun sevgilisi olarak tanınan ressam Françoise Gilot’un vefatı hakkında haberleri de kısaca yayımladı. Sözcü TV, Avrupa Konseyi’nin Türkiye’yi ihraç sürecini başlatmasını, Fransa’daki bıçaklı saldırıyı, Messi’nin, S. Arabistan’ı değil ABD’yi seçmesini haber yaptı.
Artı TV tekrar en çok ve en geniş dış haber yayımlayan televizyon kanalıydı. Almanya’da çok sağın yükselişi, IŞİD’in kaçırdığı 6 Ezidi bayanın kurtarılması, Papa’nın ameliyat olması, Hawai’deki yanardağın faaliyete geçmesi, Avrupa Konseyi’nin Türkiye kararı, Ukrayna’daki savaş, Fransa’daki bıçaklı atak, İngiltere’den Türkiye’ye 3 milyon sterlin yardım, Kanada’daki orman yangını haberlerini yayımladı.”
“İZLEYİCİ İÇ SİYASETE HAPSEDİLİYOR”
Gözlemlerinin aktardıktan sonra dikkat çeken bir değerlendirmede bulunan Bildirici, muhalif izleyicinin iç siyasete hapsedildiğini kaydetti. Haber bültenlerinin haber gösterisine dönüştürüldüğünü belirten Bildirici, gözlemlediği 8 muhalif kanalın Türkiye’yi ilgilendiren dış haberlere çabucak hemen hiçbir formda yer vermediğine değindi.
Bildirici, yaptığı değerlendirmede şu tabirlere yer verdi:
“Üç gün boyunca izlediğim ana haber bültenlerinde yalnızca Artı TV’nin dış haberleri çeşitlendirerek ve detaylı olarak yayımladığını söyleyebilirim. KRT’de dış haber hiç yok, Flash Haber ve FOX’ta da çok az. Halk TV, Sözcü TV, TV 5 ve Tele 1’de başkalarına nazaran biraz daha fazla olsa da çoklukla bülten sonlarında birkaç dakikaya sıkıştırılarak geçiştiriliyor bu haberler. Toplam olarak bakıldığında Artı TV dışındaki muhalif kanallardaki dış haberlerin son derece yetersiz olduğunu söylemek mümkün.
Elbette haber kanallarının gündüz yayımlanan bültenlerinde dünyadaki gelişmelere bir ölçüde yer veriliyor olabilir. Onları izleme imkanım olmadı lakin ana haber bülteninin bir TV kanalının haberciliğe bakışını görmek açısından kâfi fikir vereceği kanısındayım.
Muhalif televizyonlarda dünya haberlerinin çok az olmasında muhtemelen imkanlarının kıtlığı, kâfi uzman eleman olmayışı da tesirli olabilir. Lakin dijital çağda onu aşmanın da yollarının olduğunu biliyoruz.
Eskiden tek kanallı TV çağında bile TRT’nin haber bültenlerinin bir kısmı kesinlikle dış haberlere ayrılırdı; dünyadan gelişmelerin aktarıldığı özel programlar yapılırdı. M. Ali Birand’ın 32. Gün’ü yüklü olarak başka ülkelerde olup bitenleri belgeler halinde aktarır; izleyiciye dünyadan pencere açardı. Özel televizyonların kurulmasından sonra da uzun mühlet bu cins haber ve programlar devam etti ancak yıllar içinde giderek azaldı.
“HABER BÜLTENLERİ ‘HABER GÖSTERİSİ’NE DÖNÜŞTÜRÜLMÜŞ DURUMDA”
Muhalif kanalların haberciliği de bu yoldan ilerledi; dünyaya gözlerini, kulaklarını kapattı. Artık artık bu TV’ler, birbirine öykünerek, haber bültenlerinde sunucuların haberlerden çok şahsî görüş ve yorumlarına yer veriyor. Sunucular, haber ile ilgili olsa da olmasa da izleyicilerin toplumsal medya üzerinden gönderdikleri iletileri okuyup yorumluyor, bunlarla dakikalar geçiriyor. Haber bültenleri bir tıp haber gösterisine dönmüş durumda.
Muhalif televizyonların tümünün haber bültenleri iç siyaset odaklı. Politik gelişmelerden kalan vakitte ekonomik gelişmeler ve çarşı pazar söyleşileri de uzun uzun aktarılıyor. Toplumsal gelişmeler, sanat ve bilimle ilgili etkinlikler de izafi olarak çok az ekrana getiriliyor.
“TÜRKİYE’Yİ YAKINDA İLGİLENDİREN GELİŞMELER AKTARILMIYOR”
Komşu ülkelerde Türkiye’yi yakından ilgilendiren olaylar, hatta ülkemizdeki siyasi gelişmeler açısından kıymetli tecrübeler içeren gelişmeler bile izlenmiyor, aktarılmıyor. Dış haberlerin aktarılmaması, izleyicinin de iç siyasetin vıdı vıdılarına hapsedilmesi, dünyadan habersiz bırakılmaları sonucunu doğuruyor.
İzleyicisiyle, gazetecisiyle körleşiyoruz, vizyonumuz daralıyor. Bu yoldan bir an evvel dönmekte fayda var, lütfen…”
