Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı, TDT tarafından Azerbaycan’ın başşehri Bakü’de düzenlenen Türk Agro İş Forumu’nun açılışında konuştu.
Azerbaycan ordusunun Karabağ’da düzenlediği antiterör operasyonuna değinen Yumaklı, süratli halde sonuçlanan operasyon sonrasında Azerbaycan’ın haklı taleplerinin kabul edildiğini bildirdi.
Bakan Yumaklı, Azerbaycan ile Ermenistan ortasında yürütülen görüşme sürecinin bölgede barış, güvenlik, refah ve kalıcı istikrarın tesisi için yegane yol olduğuna inandıklarını vurguladı.
TDT bünyesinde ortak tarih, kültür ile dostluk ve kardeşlik temelinde yürüttükleri alakaları ve işbirliğini her geçen gün geliştirmeye devam ettiklerini belirten Yumaklı, dünyanın içinde bulunduğu pandemi, çatışmalar, kuraklık ve besin arzı üzere sıkıntıların tüm ülkeleri yeni stratejiler belirlemeye ittiğini söyledi.
Ukrayna ile Rusya ortasındaki savaşın besine erişimin ne kadar değerli olduğunu ortaya koyduğunu, krizlerin aşılması için yeni yol haritalarının belirlenmesi gerektiğini söz eden Yumaklı, şu değerlendirmede bulundu:
“Yaşadığımız bu deneyimler, global meselelerle baş etmede iş birliklerinin değerini ortaya koymuştur. Yeni ‘normal’ olarak nitelendirebileceğimiz bu yeni konjonktürde, global sıkıntılara global tahliller geliştirmek, ortak sıkıntılara ortak devalar üretmek çok daha değerli hale gelmiştir. Bu noktada, TDT’nin ticaret, güç, ulaşım ve besin teminatı üzere pek çok alanda bölgesel işbirliğinin gelişmesi ve istikrarın sağlanması açısından değerli bir platform olduğunu vurgulamak isterim.”
Yumaklı, Oğuz Kağan’a atfedilen “Bir oku kırmak kolaydır, lakin oklar bir ortaya geldi mi onları kimse kıramaz” kıssasını hatırlatarak, “Yüzyıllar öncesinden gelen bu bildirinin da ortaya koyduğu üzere biz bir ortada, iştirak temelinde bu kilit pozisyonumuzu güçlendireceğiz. Devlet liderlerimizin bu Teşkilatı kurarken, yapının temellerine koymuş olduğu harcı, tarım dahil her alanda yeni projelerle güçlendirmek için buradayız. Bu doğrultuda ağır çalışmalar yürütüyoruz. Bu çalışmalarımızdan birisi de iş çevrelerimizi daha da yakınlaştırmaktır. Tertip edilen iş forumları, temaslarımızı sıklaştırmak ve yeni işbirliği kapılarını aralamak için de kıymetli bir platformdur.” diye konuştu.
“TDT ÜLKELERİ İÇİN EN ÇOK GELECEK VAAT EDEN KESİMLERDEN BİRİ TARIM SEKTÖRÜDÜR”
TDT ülkeleri ortasındaki stratejik iştiraklerin somut işbirliği alanlarına, özel kesim temsilcilerinin katkıları ile de değerli yatırımlara dönüşeceğine inandığını vurgulayan Yumaklı, “İşbirliğini artırmak için çalışmak tarımı daha sürdürülebilir kılacak ve çiftçilerimizin önündeki zorlukların üstesinden gelmesine yardımcı olacak ve iş insanlarımıza yeni imkanlar sağlayacaktır. Ülkemiz bu işbirliğinin artarak devam etmesi için bütün gücüyle seferberdir. TDT kapsamında işbirliğinin artırılması için sizin atacağınız adımlar çok değerlidir. TDT ülkeleri için en çok gelecek vaat eden bölümlerden biri tarım bölümüdür. Tarım şartları ve yapısı ülkeden ülkeye farklılık gösterebilir lakin bizim yaklaşımımız esnek olmalıdır.” sözlerini kullandı.
TDT ülkelerinin 170 milyonu aşan genç yüklü nüfusa, 1,5 trilyon dolardan fazla gelire, 1,2 trilyona yaklaşan toplam ticaret hacmi ile değerli bir potansiyele sahip olduğunu lisana getiren Yumaklı, Macaristan ve Türkmenistan’dan sonra KKTC’nin de gözlemci üye olmasının TDT’yi güçlendirdiğine işaret etti.
Yumaklı, TDT ülkelerinin 2022’deki toplam ihracatlarının 537 milyar doları aştığını, tıpkı ülkelerin kendi ortalarındaki ihracatının ise yaklaşık 33 milyar dolar düzeyinde olduğunu söyleyerek “Tarımsal ihracat toplamı ise 3,8 milyar dolardır. Elbette bu kâfi değildir. TDT ülkelerinin ziraî ihracatını artırmak en en önemli vazifemiz olmalıdır.” dedi.
TDT ülkeleri ortasında bilhassa tarım kesiminde açığa çıkarılmayı bekleyen önemli bir potansiyel bulunduğuna dikkati çeken Yumaklı, özellikle tohumculuk, fidancılık, seracılık, su eserleri, tarım makinaları alanında işbirliklerinin geliştirilebileceğine ve ziraî ticaretin daha da artırılabileceğine inandığını söyledi.
TOHUMDA ORTAK TESCİL SİSTEMİ VE ORTAK TOHUM KATALOGLARI OLUŞTURMA ÖNERİSİ
TDT ülkeleri ortasında ziraî ticaretin artırılması için firmaların ve eserlerin güçlü bir biçimde tanıtılmasının son derece kıymetli olduğunu vurgulayan Yumaklı, bu açıdan, özel bölüm temsilcilerini bir ortaya getiren bu ve gibisi aktiflikleri son derece değerli bulduklarını ve karşılıklı ticaretin artması için kıymetli bir araç olarak gördüklerini lisana getirdi.
Yumaklı, “Özellikle tarım ticaretimizin artmasına katkı sunacağına inandığım ‘Helal Belgelendirme’ konusunun, ticarette teknik mahzurların azaltılmasında tesirli ve kapsamlı bir düzenek olduğu görüşündeyim. Ortak bir helal kalite altyapısı kurulması ve ticarette teknik mahzurların azaltılması için İslam Ülkeleri Standartlar ve Metroloji Enstitüsü (SMIIC) ile çalışmanın bizlere yarar sağlayacağına inanıyorum.” dedi.
Ticarete taraf veren ve kolaylaştıran en önemli mevzulardan biri olan ortak e-sertifika ve ortak katalog kullanımı, ziraî mekanizasyon ve teknoloji kullanımlarında bilgi ve deneyimlerin karşılıklı paylaşımı, ortak mevzuatlar oluşturulması üzere hususların her vakit gündemde tutulması gerektiğine dikkati çeken Yumaklı, şu değerlendirmede bulundu:
“Örneğin tohumda ortak tescil sistemi ve ortak tohum katalogları oluşturarak ziraî üretimin ana girdisi olan tohum ticaretinin önündeki manileri kaldırıp, inançlı ve kaliteli tohuma coğrafyamızın üreticilerinin çarçabuk erişmesini sağlayabiliriz. Bilhassa, üreticilerin doğal afetlerden ve başka oluşabilecek risklerden korunması ismine tarım sigortaları sistemini değerli bir araç olarak görüyoruz. Tarım sigortaları sisteminin Azerbaycan’da olduğu üzere Özbekistan’da kurulması için çalışmalara başladık. Bu işbirliğini, bütün üye ülkeler nezdinde geliştirebilir, ortak tarım sigortaları havuzu oluşturabiliriz. Bu türlü bir işbirliğinin hem besin güvenliği hem de ekonomik ve ticari alanda kıymetli yararlar sağlayacağına inanıyoruz.”
